W zajęciach laboratoryjnych uczestniczyć mogą wyłącznie zorganizowane grupy, zgłoszone przez nauczyciela szkoły średniej.
Ze względów BHP grupa uczestnicząca w zajęciach nie może liczyć więcej niż 15 osób. Zgłaszając większą grupę (np. klasę 30-osobową), należy podzielić ją na dwa zespoły (liczące po 15 os.) i wskazać 2 rodzaje zajęć w których grupy te będą uczestniczyć równolegle.
Uczniowie uczestniczący w zajęciach powinni być objęci ubezpieczeniem (np. grupowym w szkole) - wskazana kserokopia dowodu ubezpieczenia lub pisemna deklaracja (składana przez opiekuna grupy prowadzącemu przed rozpoczęciem zajęć.
Obowiązuje symboliczna odpłatność za materiały zużywane w trakcie zajęć (5 zł/osoba). W celu usprawnienia realizacji, pieniądze powinny zostać zebrane wcześniej i przekazane prowadzącemu przed wejściem na zajęcia.
Zgłoszenia na zajęcia: tel. 17 865 16 52,
e-mail: chemia@prz.edu.pl
| Zakład Chemii Nieorganicznej | Typy reakcji chemicznych Cel zajęć: • zapoznanie z ogólnym podziałem reakcji chemicznych na grupy • przeprowadzenie serii reakcji chemicznych z grupy reakcji syntezy, rozkładu, wymiany oraz reakcji z przesuniętym położeniem stanu równowagi • kształtowanie umiejętności poprawnej oceny zjawisk towarzyszących reakcjom chemicznym (wypadanie osadu, postać wytrącanego osadu, barwa wytrącanego osadu, zabarwienie lub odbarwienie roztworu, wydzielanie produktów gazowych) oraz notowania spostrzeżeń na temat przebiegu danej reakcji Przewidywany czas: 2h/3h - dr inż. Lidia Zapała, dr Elżbieta Woźnicka, mgr inż. Danuta Nowak |
| Zakład Chemii Nieorganicznej | Równowagi w roztworach elektrolitów. Pomiary pH Cel zajęć: • zapoznanie ze sposobem pomiaru pH roztworu za pomocą pehametru • pomiar pH roztworów za pomocą pehametru i wskaźników kwasowo-zasadowych • wyznaczanie stopnia i stałej dysocjacji słabego elektrolitu w oparciu o pomiar pH roztworu o określonym stężeniu • zbadanie pH roztworów soli i określenie w oparciu o zmierzoną wartość pH typu hydrolizy Przewidywany czas: 2h/3h - dr inż. Lidia Zapała, dr Elżbieta Woźnicka, mgr inż. Danuta Nowak |
| Zakład Chemii Organicznej | Magia czy chemia? Cel zajęć: Na zajęciach zaprezentowane zostaną ciekawe zjawiska oraz reakcje chemiczne, w których obserwujemy efektowną zmianę barwy: • chemiczne więzienie – klatraty organiczne, • chemiczni przemytnicy - katalizatory przeniesienia międzyfazowego, • chemiczny kameleon, • zegar jodowy, • wstrząśnięty błękit. Przewidywany czas : 2-3 h dr inż. Elżbieta Chmiel-Szukiewicz |
| Zakład Chemii Organicznej | Identyfikacja grup funkcyjnych metodami chemicznymi Cel zajęć: Na zajęciach zaprezentowane zostaną proste metody chemicznej identyfikacji podstawowych grup związków organicznych: • próba spalania, • węglowodory nasycone, nienasycone i aromatyczne, • alkohole i diole, rozróżnianie rzędowości alkoholi, • fenole, • adehydy i ketony, • kwasy karboksylowe, • aminokwasy. Przewidywany czas: 2-3 h dr inż. Elżbieta Chmiel-Szukiewicz |
| Zakład Chemii Organicznej | Wpływ podstawników na szybkość reakcji substytucji elektrofilowej Cel zajęć: Na zajęciach zaprezentowane zostaną reakcje nitrowania nitrobenzenu, benzenu, toluenu, fenolu, aniliny i N,N-dimetyloaniliny. Przewidywany czas: 1-2 h dr inż. Elżbieta Chmiel-Szukiewicz |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Jak powstają kryształy i do czego można je wykorzystać? Cel zajęć: • Poznanie podstawowych pojęć dotyczących budowy białek i kryształów • Poznanie podstawowych zagadnień z zakresu krystalografii rentgenowskiej • Nauka przygotowania próbek w laboratorium biologii molekularnej • Nauka obsługi mikroskopu i oceny uzyskanych rezultatów Uczestnicy zajęć będą przygotowywać samodzielnie próbki a następnie krystalizować zawarte w nich białka. Rezultaty eksperymentu będą na bieżąco śledzić pod mikroskopami świetlnymi. Przewidywany czas: 3-4 h dr inż. Andrzej Łyskowski |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Kolorowe laboratorium biochemiczne Cel zajęć: Uczniowie na zajęciach będą poznawać podstawowe sprzęty i czynności wykorzystywane podczas pracy w laboratorium biochemiczno-biologicznym. Nauczą się obsługi pipet automatycznych i zapoznają się z nazewnictwem materiałów (różne typy probówek, końcówki do pipet)i sprzętów (wirówki, wortex). Samodzielnie przygotują barwne próbki, a następnie będą je rozdzielać z wykorzystaniem technik chromatograficznych i elektroforetycznych. Przewidywany czas: 3-4 h dr Aleksandra Bocian |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Molekularny areszt czyli jak uwięzić cząsteczki … Cel zajęć: Zajęcia będą dotyczyły zagadnień immobilizacji i unieruchamiania związków chemicznych w alginianie oraz zapoznania z podstawowymi technikami stosowanymi w laboratorium biochemicznym. Przewidywany czas: 3-4h dr Aleksandra Bocian |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Okiem mikrobiologa - jak zobaczyć niewidzialne Cel zajęć: Podczas warsztatów uczestnicy samodzielnie wykonają preparaty mikroskopowe z drobnoustrojów probiotycznych obecnych w kefirze, jogurcie czy też soku z ogórków i kiszonej kapusty. Preparaty będą następnie oglądane pod mikroskopem świetlnym. Dodatkowo można będzie porównać wygląd mikroskopowy bakterii do ich wzrostu widzianego „gołym” okiem. Na koniec warsztatów przewidziany jest również pokaz, przygotowanych wcześniej przez prowadzącego, preparatów mikroskopowych z różnych gatunków bakterii, występujących powszechnie w naszym środowisku. Przewidywany czas: 3-4 h dr Marta Sochacka-Piętal |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Na tropie własnego DNA Cel zajęć: Warsztaty, podczas których uczestnicy zostaną wprowadzeni w tajniki biologii molekularnej. Uczniowie poznają budowę DNA i samodzielnie wyizolują go z własnych komórek nabłonkowych. Następnie przeprowadzą elektroforezę barwników spożywczych, która stanowi model techniki rozdziału DNA stosowanej powszechnie w laboratoriach badawczych Przewidywany czas: 3-4 h dr Marta Sochacka-Piętal |
| Zakład Biotechnologii i Bioinformatyki |
Pomiar poziomu zanieczyszczeń cieczy przemysłowych metodą mikroskopową Cel zajęć: W trakcie prezentacji zostanie przedstawiony pomiar poziomu zanieczyszczeń mechanicznych obecnych w cieczach przemysłowych w postaci cząstek stałych. W pomiarze zostaną wykorzystane próbki w postaci filtrów membranowych na powierzchni których zostały osadzone cząstki zanieczyszczeń różnego rodzaju (np.: ścier metaliczny, drobiny kwarcu, tworzywo sztuczne, celuloza, itp.). Próbki te zostały wcześniej przygotowane w laboratorium kontroli jakości. Przewidywany czas: 2 h dr inż. Lucjan Dobrowolski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Typy reakcji chemicznych Cel ćwiczenia: Zapoznanie z rodzajami rekcji chemicznych oraz efektami im towarzyszącymi Na zajęciach uczestnicy samodzielnie przeprowadzają eksperymenty w skali probówkowej i zapisują równania przeprowadzonych reakcji chemicznych. Na podstawie równań reakcji oraz zaobserwowanych efektów cieplnych i wizualnych klasyfikują reakcje pod względem typu np. reakcja syntezy/analizy/wymiany, reakcja odwracalna/nieodwracalna, reakcja zachodząca bez zmiany stopnia utlenienia/redoks, reakcja egzo/endotermiczna. Przewidywany czas: ok. 2-3 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Pachnąca chemia – synteza estrów Cel zajęć: Zapoznanie się z reakcjami estryfikacji i transestryfikacji. Na zajęciach uczestnicy samodzielnie przeprowadzą reakcje estryfikacji z udziałem różnych alkoholi i kwasów karboksylowych, otrzymując substancje zapachowe, a także przeprowadzą reakcję otrzymywania paliwa biodiesel z oleju jadalnego. Przewidywany czas: ok. 2-3 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Laboratoryjne procesy rozdziału składników roślinnych Cel zajęć: Zapoznanie się z procesami rozdziału mieszanin, m.in. ekstrakcji, filtracji, destylacji, chromatografii, czy sorpcji. Na zajęciach uczestnicy m.in. samodzielnie przeprowadzą ekstrakcję substancji barwnych zawartych w surowcach roślinnych, np. natce z pietruszki czy w marchewce, a następnie za pomocą chromatografii kolumnowej rozdzielą je na odpowiednie frakcje. Otrzymają również olejek eteryczny. Przewidywany czas: ok. 2 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Wykrywanie kwasów za pomocą wskaźników alkacymetrycznych i oznaczanie ich stężenia Cel zajęć: • Zapoznanie się ze skalą kwasowości, • Poznanie podstawowych wskaźników alkacymetrycznych, • Oznaczanie stężenia molowego i procentowego kwasu octowego Na zajęciach uczestnicy samodzielnie przeprowadzą pomiary kwasowości wybranych „kwaśnych” produktów spożywczych, a także wybranych kwasów mineralnych i kwasów organicznych. Dla handlowego octu wyznaczą metodą miareczkowania alkacymetrycznego jego stężenie molowe i procentowe. Przewidywany czas: ok. 2 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Galaretka czyli przemiany zol-żel Cel zajęć: Zapoznanie się z polimerami naturalnymi – ich budową i właściwościami fizyko-chemicznymi, Na zajęciach uczestnicy samodzielnie wyznaczą temperaturę przejścia zol-żel dla wodnych roztworów żelatyny, otrzymają tzw. pierścienie Lieseganga, a dla chętnych – jadalne żelki sposobem domowym. Przewidywany czas: ok. 2 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego |
Brrrrrrr…. – czyli coś o mieszaninach chłodzących Przewidywany czas: ok. 2 h |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Coś o kosmetykach – kremy i mydła Cel zajęć: Zapoznanie się z substancjami powierzchniowo-czynnymi – środki myjące, piany, emulsje. Na zajęciach uczestnicy samodzielnie otrzymają emulsję typu olej w wodzie lub woda w oleju, które mogą być podstawą kremów natłuszczających lub nawilżających. Otrzymają również mydło. Otrzymane preparaty kosmetyczne uczestnicy będą mogli zabrać ze sobą. Przewidywany czas: ok. 2-3 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Typy reakcji chemicznych Cel zajęć: Zapoznanie z rodzajami reakcji chemicznych oraz efektami im towarzyszącymi. Na zajęciach uczestnicy samodzielnie przeprowadzają eksperymenty w skali probówkowej i zapisują równania przeprowadzonych reakcji chemicznych. Na podstawie równań reakcji oraz zaobserwowanych efektów cieplnych i wizualnych klasyfikują reakcje pod względem typu np. reakcja syntezy/analizy/wymiany, reakcja odwracalna/nieodwracalna, reakcja zachodząca bez zmiany stopnia utlenienia/redoks, reakcja egzo/endotermiczna. Przewidywany czas: ok. 2-3 h dr inż. Karol Bester, dr hab. inż. Agnieszka Bukowska prof. PRz, prof. dr hab. inż. Wiktor Bukowski |
| Katedra Technologii i Materiałoznawstwa Chemicznego | Analiza i charakterystyka związków ciekłokrystalicznych Cel zajęć: Obserwacje mikroskopowe związków ciekłokrystalicznych oraz ich analiza termiczna metodą DSC. Podczas zajęć metody zostaną omówione w krótki i przystępny sposób. Przewidywany czas: 2 h dr hab. inż. Beata Mossety-Leszczak, prof. PRz |
| Zakład Polimerów i Biopolimerów | Polimery znane i mniej znane – właściwości fizyczne i chemiczne Cel zajęć: Uczniowie poznają różne polimery, ich właściwości fizyczne i chemiczne, a następnie, dokonują oceny ich przemysłowego wykorzystania, poszukują istniejących i potencjalnych zastosowań tych związków. Ponadto przeprowadzają serię doświadczeń (test płomieniowy, badania rozpuszczalności itp.) i na ich podstawie identyfikują nieznane tworzywa oraz podają propozycje aplikacji badanych tworzyw polimerowych. Przewidywany czas: ok. 2h dr inż. Barbara Pilch-Pitera, dr iż. Joanna Wojturska, dr inż. Łukasz Byczyński |
| Zakład Polimerów i Biopolimerów | Reakcje polimeryzacji i polikondensacji – otrzymywanie poli(metakrylanu metylu), nylonu Cel zajęć: Uczniowie poznają typowe polireakcje: polimeryzację na przykładzie otrzymywania PMMA oraz polikondensację na przykładzie otrzymywana poliamidów. Uczniowie wskazują podobieństwa i różnice pomiędzy reakcją polimeryzacji i reakcją polikondensacji. Samodzielnie przeprowadzają reakcje otrzymywania polimerów i charakteryzują otrzymane produkty. Przewidywany czas: ok. 2h dr inż. Barbara Pilch-Pitera, dr iż. Joanna Wojturska, dr inż. Łukasz Byczyński |
| Zakład Polimerów i Biopolimerów | Polimery wokół nas – maści, żele Cel zajęć: Uczniowie zapoznają się z rodzajami polimerów stosowanych do otrzymywania preparatów o działaniu terapeutycznym czyli maści, kremów żeli. Samodzielnie przeprowadzają doświadczenia w wyniku, których otrzymują maści hydrofobowe i hydrofilowe, hydrożele. Uczniowie wskazują podobieństwa i różnice pomiędzy maścią i żelem. Przewidywany czas: ok. 2h dr inż. Barbara Pilch-Pitera, dr iż. Joanna Wojturska, dr inż. Łukasz Byczyński |
| Zakład Polimerów i Biopolimerów | Polimery wokół nas – pianki poliuretanowe sztywne i elastyczne Cel zajęć: Uczniowie zapoznają się ze sposobem przeprowadzenie procesu syntezy barwnych pianek poliuretanowych w wyniku poliaddycji polioli z polimerycznym diizocyjanianem toluilenu, oraz charakteryzują otrzymany produkt pod względem jego struktury, gęstości pozornej, chłonności wody itp. Uczniowie wskazują podobieństwa i różnice pomiędzy piankami elastycznymi i sztywnymi. Przewidywany czas: ok. 2h dr inż. Barbara Pilch-Pitera, dr iż. Joanna Wojturska, dr inż. Łukasz Byczyński |
| Katedra Inżynierii Chemicznej i Procesowej | Mieszaniny i ich rozdzielanie, czyli od reakcji do apteki Cel zajęć: Zajęcia pokazowe. W ramach zajęć laboratoryjnych uczniowie dowiedzą się jak rozdzielić barwniki marchwi, natki pietruszki czy flamastrów, jak wyhodować w domu duże monokryształy, jak ogrzać ręce za pomocą krystalizacji. Zostaną omówione operacje rozdzielania mieszanin, takie jak chromatografia i krystalizacja. Większość substancji jest otrzymywanych jako mieszaniny. Rozdzielanie niektórych z nich jest procesem niestwarzającym większych problemów, inne mieszaniny wymagają bardziej zaawansowanych technik rozdzielania, a ich wybór uzależniony jest głównie od cech mieszaniny oraz właściwości wyodrębnianej substancji. Przewidywany czas: 3 - 4 h dr inż. Izabela Poplewska; mgr inż. Michał Kołodziej; mgr inż. Maksymilian Olbrycht |
| Katedra Inżynierii Chemicznej i Procesowej | Jak powstaje woda gazowana? Cel zajęć: W ramach zajęć laboratoryjnych zostanie omówiony i zaprezentowany proces absorpcji fizycznej w różnych kolumnach absorpcyjnych. Uczniowie wezmą także udział w doświadczeniu polegającym na absorpcji dwutlenku węgla za pomocą wody w kolumnie wypełnionej. Zjawiska absorpcji są powszechne w naturze, np. oddychanie jest procesem absorpcji tlenu do krwi. Absorpcję gazów wykorzystuje się również w procesach technologicznych, między innymi do oczyszczania mieszanin gazów. Przewidywany czas: 3 h dr inż. Izabela Poplewska; dr inż. Grzegorz Poplewski |
|
Zakład Chemii Nieorganicznej i Analitycznej,
|
Laboratorium dla Olimpijczyka (dla zawodników którzy zakwalifikowali się do II etapu Olimpiady) uczestnictwo odpłatne dr J. Pusz, dr inż. E. Sočo, mgr inż. D. Nowak, dr inż. Elżbieta Chmiel-Szukiewicz |
Propozycje zajęć dla szkół ponadgimnazjalnych w roku akad. 2016/17 (551.44 KB, pdf)